Radyal kapaklı dolusavakta savak debisi için bir deneysel çalışma
[ X ]
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Nuh Naci Yazgan Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
2023 yılı itibariyle Türkiye'de 1670 adet baraj bulunmaktadır. Ülkemizde baraj tasarımlarının birçoğunda, A.B.D. kaynaklı Design of Small Dams kitabındaki yöntemler uygulanmaktadır. Ülkemizdeki barajların taşkın dolusavaklarının hemen hemen tamamı Design of Small Dams'de verilen ogee profilli yapılardır ve bunların çoğu radyal kapaklı savaklardır. Bu kitabın yeni ve eski baskılarında, yarı-açık kapak durumunda radyal kapaklı taşkın dolusavaklardan geçen debinin hesabı için farklı yöntemler bulunmaktadır. Bu iki farklı yöntem Erciyes Üniversitesi'nde birkaç yıl önce tamamlanan bir Yüksek Lisans tezinde irdelenmiş ve nicel sonuçları açısından karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bulguların bu kitaplardaki teorik yöntemlerin verdikleri ile uyumlu olmadığı bulunmuştur. Nuh Naci Yazgan Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Hidrolik Laboratuvarında bir açık kanal düzeneği bulunmaktadır. Bu Yüksek Lisans tezi çalışmasında, anılan laboratuvar modeli düzeneğinde tam-açık ve yarı-açık haller için birçok debi ve kapak-altı açıklığı kombinezonlarında radyal-kapaklı savak debileri ölçülmüş ve deneysel verilerden ölçülen debi katsayılarının 1973 ve 1987 tarihli Design of Small Dams kitaplarındaki yöntemlerin verdiği debi katsayılarından %5 ile %50 kadar farklar oluşturduğu görülmüştür. Ayrıca, bu çalışmada elde edilen debi katsayılarının, A.B.D.'de ve Türkiye'de toplam 22 adet laboratuvar çalışmalarından elde edilenlerden çok fazla farklı olmadığı görülmüştür.
There are 1670 dams in Türkiye as of year 2023. In design of most of the dams in our country, the methods presented in the book: Design of Small Dams, which is issued in the U.S.A., are used. The flood spillways of almost all dams in our country have ogee profiles given in Design of Small Dams, and most of them are radial-gated spillways. There are different methods for computing discharges passing over partially-opened radial-gated spillways in the recent and the previous versions of this book. The results obtained from these studies were found to be not concordant with those by the theoretical methods given in these books. The Hydraulics Laboratory of the Department of Civil Engineering of Nuh Naci Yazgan University has a open channel setup. In this Master of Science thesis study, radial-gated spillway discharges are measured in the mentioned laboratory model setup for fully-opened and partially-opened cases at many combinations of flowrates and gate openings, and the relative differences of the experimentally measured discharge coefficients from those of the methods given in the 1973 and the 1987 editions of Design of Small Dams are found to be within 5% and 50%. Furthermore, it is observed that the discharge coefficients determined in this experimental study are not too much deviant from those obtained from a total of 22 model studies done in the U.S.A. and in Türkiye.
There are 1670 dams in Türkiye as of year 2023. In design of most of the dams in our country, the methods presented in the book: Design of Small Dams, which is issued in the U.S.A., are used. The flood spillways of almost all dams in our country have ogee profiles given in Design of Small Dams, and most of them are radial-gated spillways. There are different methods for computing discharges passing over partially-opened radial-gated spillways in the recent and the previous versions of this book. The results obtained from these studies were found to be not concordant with those by the theoretical methods given in these books. The Hydraulics Laboratory of the Department of Civil Engineering of Nuh Naci Yazgan University has a open channel setup. In this Master of Science thesis study, radial-gated spillway discharges are measured in the mentioned laboratory model setup for fully-opened and partially-opened cases at many combinations of flowrates and gate openings, and the relative differences of the experimentally measured discharge coefficients from those of the methods given in the 1973 and the 1987 editions of Design of Small Dams are found to be within 5% and 50%. Furthermore, it is observed that the discharge coefficients determined in this experimental study are not too much deviant from those obtained from a total of 22 model studies done in the U.S.A. and in Türkiye.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering, Radyal Kapaklı Ogee Savaklarda Debi Katsayısı, Radyal Kapaklı Ogee Savakların Laboratuvar Modelleri, Ogee Savaklar, Discharge Coefficient of Radial-Gated Ogee Spillways, Laboratory Models Of Radial-Gated Ogee Spillways, Ogee Spillways
