Lise Okul Menülerinin Kalitesi ve Çevresel Etkisinin Değerlendirilmesi

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorAytekin Şahin, Gizem
dc.contributor.authorKendirli, Gamze
dc.contributor.authorKüçüksüllü, Elmas Kübra
dc.contributor.authorKip, Merve
dc.contributor.authorÖztürk, Dilşad
dc.date.accessioned2025-02-24T16:28:43Z
dc.date.available2025-02-24T16:28:43Z
dc.date.issued2024
dc.departmentFakülteler, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü
dc.description.abstractAmaç: Okullarda menülerin yeterli, dengeli ve adölesanların gereksinimlerine uygun olmasının yanı sıra sürdürülebilir olması da önemlidir. Bu nedenle bu çalışmada, liselerde sunulan menülerin kalitesini ve çevresel etkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Türkiye’nin yedi farklı bölgesinden birer lisenin bir aylık öğle yemeği menüsü çalışmaya dahil edilmiştir. Veriler 31 Ekim-2 Aralık 2022 tarihleri arasında toplanmıştır. Menülerin enerji ve besin ögesi içeriklerinin hesaplanmasında Beslenme Bilgi Sistemi (BeBiS, versiyon 8.1) Programı kullanılmıştır. Menülerin enerji ve besin içerikleri Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER) 2022 önerileriyle karşılaştırılmıştır. Menülerin kalitesini değerlendirmek için Sağlıklı Yeme İndeksi (SYİ) 2015 kullanılmıştır. Menülerin karbon ve su ayak izleri ise literatürde bulunan faktörler kullanılarak hesaplanmıştır. Bulgular: Menülerin enerji ve besin ögesi içeriklerinin genel olarak TÜBER-2022 önerilerine uygun olmadığı görülmüştür. Diyet kalitesi açısından ise menülerinin büyük bir kısmının “geliştirilmesi gereken” grubunda olduğu saptanmıştır. Ayrıca menülerin kalitesi ile karbon (r=-0.251, p=0.003) ve su ayak izi arasında negatif bir korelasyon olduğu (r=-0.163, p=0.049) belirlenmiştir. Menülerin enerji, protein ve yağ içeriği ile karbon ve su ayak izleri arasında pozitif bir korelasyon olduğu görülmüştür (p<0.05). Sonuç: Sonuç olarak, menüler planlanırken öncelikli amaç, adölesanların enerji ve besin ögesi gereksinimlerini karşılamak olmalıdır. Ayrıca menülerin çevresel etkisi ve adölesanların besin tercihleri de göz önünde bulundurulmalıdır.
dc.identifier.doi10.33076/2024.BDD.1817
dc.identifier.endpage37
dc.identifier.issn1300-3089
dc.identifier.issue1
dc.identifier.startpage19
dc.identifier.trdizinid1235137
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.33076/2024.BDD.1817
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1235137
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.14440/383
dc.identifier.volume52
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofBeslenme ve Diyet Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TR-Dizin_20250201
dc.subjectBeslenme ve Diyetetik
dc.subjectSağlık Politikaları ve Hizmetleri
dc.subjectÇevre Bilimleri
dc.titleLise Okul Menülerinin Kalitesi ve Çevresel Etkisinin Değerlendirilmesi
dc.typeArticle

Dosyalar

Koleksiyon

TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu
Sağlık Bilimleri Fakültesi Koleksiyonu