GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
[ X ]
Tarih
2024
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Nüfusun artması ve yemek kültürünün değişmesi ile gıda katkı maddelerinin sayısı ve çeşidi önemli ölçüde artmıştır. Gıda katkı maddelerinin kontrolsüz ve amaçları dışında kullanımını önlemek için çeşitli yasal düzenlemeler olsa da tüketiciler arasında gıda katkı maddelerinin zararlı olduğuna yanlış bir inanç vardır. Ayrıca son yıllarda insanlar sağlık bilgilerine erişmek için interneti daha fazla kullanmaya başlamıştır. YouTube™, beslenme ve sağlık bilgilerine erişmek için sıklıkla kullanılan platformlardan biridir. Ancak paylaşılan bilgiler için ne yazık ki bir denetim mekanizması bulunmamaktadır. Ayrıca gıda katkı maddeleri gibi tartışmalı konularda ortaya çıkan bilgi kirliliği, bu denetimin önemini daha da artırmaktadır. Bu nedenle, bu çalışmanın amacı, gıda katkı maddeleri hakkında bir bilgilendirme kaynağı olarak YouTube videolarını değerlendirmektir. Çalışmaya 96 video dahil edilmiştir. Videonun ismi, linki, yüklenme tarihi, süresi, görüntülenme sayısı, yorum sayısı, beğenme ve beğenmeme sayısı ve yükleme kaynağı bilgileri (Kişisel bloglar, sağlık profesyonelleri ve gıda profesyonelleri) kaydedilmiştir. Daha sonra izlenme oranı, beğenme oranı ve video güç indeksi (Video Power Index-VPI) değerleri hesaplanmıştır. Video kalitesini değerlendirmek için araştırmacılar tarafından oluşturulan İçerik Değerlendirme Skoru, Modifiye DISCERN Ölçeği ve Global Kalite Skoru (Global QualityScore-GQS) kullanılmıştır. Videolar, gıda katkı maddeleri konusunda bilgi sahibi iki araştırmacı tarafından izlenerek değerlendirilmiştir. Çalışmanın temel bulguları, gıda profesyonelleri tarafından paylaşılan videoların GQSve İçerik Değerlendirme Skorunda sağlık profesyonelleri ve kişisel bloglardan daha yüksek puan aldığını ortaya koymuştur (p<0.001). Her üç ölçekte en düşük puan alan videolar kişisel bloglar tarafından paylaşılanlar olmuştur (p<0.001). Ayrıca İçerik Değerlendirme Skoru ile VPI (r=0.308, p=0.002) ve izlenme oranları (r=0.308, p=0.002) arasında pozitif korelasyon olduğu belirlenmiştir. Ancak video kalitesi puanları ile beğenme oranlarının negatif ilişkili olduğu saptanmıştır (p<0.05). Sonuçlar, gıda katkı maddeleri konusunda uzmanlar tarafından yapılan bilgilendirmenin önemini göstermiş olup, YouTube™ platformunda beslenme ve sağlık alanında yayımlanan videoların denetlenmesinin önemini vurgulamıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Beslenme ve Diyetetik, İletişim, Gıda Bilimi ve Teknolojisi
Kaynak
Sağlık Bilimleri Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
33
Sayı
2
