Türkiye'de Dış Borçlanmanın Belirleyicileri: Bazı Kritik Makroekonomik Göstergelerin Rolü

Çalışmada, Vektör Otoregresif (VAR) ve Bağıl Duyarlılık (RSA) analizi kullanıla- rak, 1991-2010 döneminde Türkiyede dış borçlanmanın nedenleri incelenmek- tedir. VAR ve RSA analizi sonuçları göstermiştir ki, ekonomik büyüme ile dışborçlanma arasındaki ilişki güçlüdür. Bununla birlikte, yüksek bütçe ve cari açık- ların olduğu ekonomik kriz dönemlerinde, dış borçlanma ile tüm değişkenler ara- sındaki duyarlılık katsayıları yükselmiştir. Bu sonuçlar Keynesyen yaklaşımı des- teklemektedir. Bununla birlikte, 2002 yılı sonrası yurtiçi faiz oranı ile dış borçlan- ma arasındaki duyarlılık katsayısı ise sıfıra yaklaşımştır. Dolayısıyla, yurtiçi fa- izlerin dış borçlanma üzerindeki etkisi gerilemiştir. Bunun yanı sıra, yurtdışı faizoranı ve dış borçlanma arasındaki bağıl duyarlılık ekonomik kriz yılları başta ol- mak üzere, yurtiçi faiz oranına göre daha yüksektir. Yurtiçi faiz oranına benzerşekilde dış ticaret hadleri ile dış borçlanma arasındaki ilişki 2002 yılından itiba- ren diğer yıllara oranla zayıftır.