Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi'nde yayınlanmış tezlerin öncelikli ve kilit teknolojilerde Ar-Ge ve yenilik konularına göre karşılaştırılması: Multidisipliner çalışmalardan interdisipliner çalışmalara geçiş

Giriş ve Amaç: Cumhurbaşkanlığı Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) iş birliği içerisinde çok sayıda toplantı ve çalıştay düzenlemişlerdir. Bu toplantı ve çalıştayların temel amacı, ülkemizin ihtiyaçları doğrultusunda, öncelikli ve kilit teknolojilerde, Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) ve yenilik konularını belirlemektir. Bu toplantı ve çalıştaylarda belirli aralıklarla strateji ve öncelik belgeleri yayınlanmıştır. Bu çalışmanın amacı Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi alanında yayınlanmış tez çalışmalarını, öncelikli ve kilit teknolojilerdeki Ar-Ge ve yenilik konuları kapsamında incelemek ve çalışmalardaki disipliner yaklaşım farklılıklarını belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Bu araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntemleri birlikte değerlendirilmiştir. Çalışmanın örneklemini 2011-2022 yılları arasında YÖKTEZ veri tabanına kayıtlı 256 doktora bitirme tezleri ve diş hekimliğinde uzmanlık bitirme tezleri oluşturmaktadır. Çalışmalar, öncelikli Ar-Ge ve yenilik konuları kapsamına girip girmeme durumuna ve disipliner yaklaşım şekline göre kategorize edilmiştir. Tanımlayıcı istatistiksel analizler yapılırken IBM SPSS Statistics v 22.0 kullanılmıştır. Bulgular: Öncelikli ve kilit teknolojilerde Ar-Ge ve yenilik konularını ilan eden 2014, 2020, 2021 ve 2022 yıllarında yayınlanan 4 öncelik belgesi ve 2011 ile 2016 yılları arasında yayınlanan ulusal strateji belgeleri belirlenmiştir. Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi ile örtüşen toplam 20 alt başlık bulunmuştur. 256 çalışmanın 12 tanesi (%4,68) bu alanlardan en az birinin kapsamında bulunmuştur. Öncelikli ve kilit teknolojilerde Ar-Ge ve yenilik konularını içeren 12 çalışmanın 2 tanesinin (%16,66) multidisipliner, 8 tanesinin (%66,66) interdisipliner, 2 tanesinin (%16,66) ise disiplin içi çalışma yaklaşımını kullandığı bulunmuştur. Ayrıca öncelikli alanlar kapsamındaki multidisipliner ve interdisipliner çalışmaların, toplam multidisipliner ve interdisipliner çalışmaların %20’sini oluşturduğu bulunmuştur. Sonuç: Yenilik süreci gittikçe daha hızlı, disiplinler arası, iş birliği odaklı, katılımcı ve küresel hale gelmeye başlamıştır. Önümüzdeki dönem içerisinde Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi’nde öncelikli ve kilit teknolojilerde stratejik hedeflere ulaşmak için Ar-Ge ve yenilik ekosisteminin güçlendirilmesine yönelik sektörel bazda kapsamlı araştırmalara ihtiyaç vardır. Başta kalkınma planlarımız olmak üzere birçok plan ve strateji raporunda, özel sektörün rekabet gücünün ve yenilikçiliğinin artırılması, ülke hedefi olarak verilmiştir. Dolayısıyla yapılacak araştırma çalışmalarının üniversite kurumları, kamu kurumları ve özel sektör iş birliğinde yapılması bir gereklilik haline gelmektedir.