Mekânsal Bulanık Karar Destek Sisteminin Geliştirilmesi

dc.contributor.authorZeydan, Mithat
dc.contributor.authorBostancı, Bülent
dc.contributor.authorOralhan, Burcu
dc.contributor.authorEroğlu, Defne
dc.contributor.authorAydıner, Ulaş
dc.date.accessioned2025-02-24T16:28:44Z
dc.date.available2025-02-24T16:28:44Z
dc.date.issued2020
dc.departmentFakülteler, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü
dc.description.abstractBu araştırmanın temel amacı, CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) tabanlı ÇKKV (Çok Kriterli Karar Verme) yöntemleriyle bir MekansalKarar Destek Sistemi (MKDS) geliştirmektir. MKDS, mekansal problemlerin çözümünde karar vermeye yardımcı olmak içintasarlanmış bilgisayar tabanlı bir sistemdir. Bu sistemler, karar vericilere mekânsal ve öznitelik bilgilerinin birleştirildiği çözümuzayında çoklu mekânsal kriterleri kullanarak en uygun seçeneğin belirlenmesini sağlamaktadır. Ayrıca, raster ve konuma dayalı farklıalanlardaki bilimsel araştırmalarda sıkça tercih edilmektedir. CBS ile analizler yapılırken değerlendirme kriterlerinin birden fazlaolması, süreci kompleks hale getirmektedir. Günümüzde, CBS bazlı çalışmalar kapsamında en uygun yerin belirlenmesi için, çokkriterli karar verme modelleri ile mekansal analizleri entegre ederek harita çözümünü destekleyebilecek mimariler yaygın değildir. Busebeple, CBS teknolojilerinin karar verme süreçlerinde mekansal karar vermeye yönelik çözümler sunabilme kapasitesi yetersizdir.Bu kapsamda NetCAD firması ile yer seçimi ve değerlendirme amaçlı tematik haritaların yapılmasına yönelik bir model geliştirilmişve NetCAD Mimari Analiz modülü altında yapıyı entegre eden bir program oluşturulmuştur. Yer seçim ve değerlendirmeproblemlerine göre belirlenen kriterlerlerin ağırlıkları Bulanık ÇKKV metotlarından Fuzzy AHP, Fuzzy DEMATEL ve evrimselalgoritma modellerinden Fuzzy CMA-ES ile hesaplanmıştır. Problemlerde yer alan alternatiflerin seçim ve sıralama aşaması FuzzyTOPSIS metodu ile çözümlenmiştir. Belirtilen süreçlerin tamamında CBS temelli yazılım ürünü olan NetCAD mimarda C sharpprogramlama dili ile kullanılarak arayüzler oluşturulmuş ve analiz modülüne entegre edilmiştir. Sonrasında, bağımsız bir değişkeninfarklı ağırlık değerlerinin sonucu nasıl etkilediği duyarlık analizleri ile belirlenmiştir. Sonuç olarak, nokta, alan ve piksel bazlı tematikharitalar üretilmiştir. Raster harita şeklinde oluşturulan katmanları birleştiren ve sıralandıran TOPSIS, Bulanık TOPSIS, WeigtedOverlay, WLC gibi yöntemler kullanılarak karşılaştırmalı uygunluk haritası üretilmiş ve bu haritalar üzerinde en uygun yer seçiminiesas alan bir model geliştirilmiştir.
dc.identifier.doi10.31590/ejosat.araconf55
dc.identifier.endpage429
dc.identifier.issn2148-2683
dc.identifier.issueEjosat Özel Sayı 2020 (ARACONF)
dc.identifier.startpage418
dc.identifier.trdizinid366098
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.31590/ejosat.araconf55
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/366098
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.14440/392
dc.identifier.volume0
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofAvrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TR-Dizin_20250201
dc.subjectMimarlık
dc.subjectBilgisayar Bilimleri
dc.subjectYazılım Mühendisliği
dc.subjectİnşaat Mühendisliği
dc.subjectİnşaat ve Yapı Teknolojisi
dc.titleMekânsal Bulanık Karar Destek Sisteminin Geliştirilmesi
dc.typeArticle

Dosyalar