Tip 1 Diyabetli Çocuk ve Adölesanların Diyet Kalitesi, Diyet Asit Yükü ve GlisemikKontrol ile İlişkisi

dc.contributor.authorCaferoğlu, Zeynep
dc.contributor.authorAytekin Şahin, Gizem
dc.contributor.authorHatipoğlu, Nihal
dc.contributor.authorİnanç, Neriman
dc.date.accessioned2025-02-24T16:28:43Z
dc.date.available2025-02-24T16:28:43Z
dc.date.issued2020
dc.departmentFakülteler, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü
dc.description.abstractAmaç: Artmış diyet kalitesi, Tip 1 Diabetes Mellitus’ta (T1DM) iyi bir metabolik kontrol ve azalmış komplikasyon riski ile ilişkili olabilirken, günümüzde sıkça tüketilen Batı tarzı diyetlerin düşük diyet kalitesi ve yüksek diyet asit yüküne sahip olduğu gösterilmiştir. Bu araştırmada, T1DM’li çocuk ve adölesanların diyet kalitesi ve asit yükünün saptanması ve bu parametrelerin metabolik kontrol ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Araştırmaya, 8-18 yaş arasında 75 T1DM’li ve 88 sağlıklı birey dahil edilmiş ve tüm katılımcıların antropometrik ölçümleri yapılmıştır. Diyet kalitesinin ve asit yükünün saptanabilmesi için 24 saatlik geriye dönük besin tüketim kaydı alınmıştır. Diyet kalitesi, Sağlıklı Yeme İndeksi (SYİ)-2015 ve Türkiye Beslenme Rehberi’ne (TÜBER) göre revize edilen SYİ-2015 ile değerlendirilmiştir. Diyet asit yükünün tahmini ise potansiyel renal asit yükü (PRAL) değeri ve net endojen asit üretimi (NEAP) skoru hesaplanarak yapılmıştır. Metabolik kontrolün göstergesi olarak, son ölçülen HbA1c değerleri kaydedilmiştir. Bulgular: Araştırma sonucunda, T1DM’li grubun diyet kalitesi (SYİ-2015: 50.5±10.2, TÜBER’e göre SYİ-2015: 45.5±9.6) sağlıklı gruptan (SYİ-2015: 43.9±10.7, TÜBER’e göre SYİ-2015: 37.8±10.9) daha yüksek ve diyet asit yükleri daha düşük (diyabetlilerde PRAL: -3.5±20.4, NEAP: 39.3±16.4; sağlıklı PRAL: 9.8±15.0, NEAP: 55.9±21.6 mEq/gün) bulunmuştur (p<0.001). Ayrıca, diyabetik grupta PRAL ve NEAP skorları ile HbA1c düzeyleri arasında pozitif yönde bir ilişki saptanırken, TÜBER’e göre SYİ-2015 toplam puanları ile HbA1c arasında negatif yönde bir ilişki olduğu görülmüştür (p<0.05). Sonuç: T1DM’li çocukların ve ergenlerin diyet kalitesi sağlıklı yaşıtlarından daha iyi olsa da, T1DM’li kişilerin diyet kalitesi önerilen sınıflandırmaya göre hala orta-düşük düzeydeydi. Ayrıca, diyet kalitesinin iyileştirilmesi ve diyet asit yükünün azaltılması, iyi bir metabolik kontrol için faydalı olabilir.
dc.identifier.doi10.33076/2020.BDD.1229
dc.identifier.endpage42
dc.identifier.issn1300-3089
dc.identifier.issue1
dc.identifier.startpage31
dc.identifier.trdizinid421774
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.33076/2020.BDD.1229
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/421774
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.14440/385
dc.identifier.volume48
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofBeslenme ve Diyet Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TR-Dizin_20250201
dc.subjectBeslenme ve Diyetetik
dc.subjectEndokrinoloji ve Metabolizma
dc.titleTip 1 Diyabetli Çocuk ve Adölesanların Diyet Kalitesi, Diyet Asit Yükü ve GlisemikKontrol ile İlişkisi
dc.typeArticle

Dosyalar